Νομοσχέδιο προς διαβούλευση

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ 

(έως 28/2/2017)

“Ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις”

Άρθρο 54 – Προγραμματικές Συμβάσεις Ανάθεσης Δημόσιας Υπηρεσίας

Στο άρθρο όγδοο του Νόμου 2932/2001 “Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές – Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής – Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις.” (ΦΕΚ Α’ 145) προστίθεται 15η παράγραφος ως εξής:

«15. Αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πέμπτης παραγράφου του παρόντος άρθρου και εφόσον κρίνεται απολύτως αναγκαίο, για λόγους κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής ή κάλυψης επειγουσών συγκοινωνιακών αναγκών, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ), με την οποία κατόπιν εισήγησης της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προσδιορίζονται το ύψος του μισθώματος και τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του πλοίου, να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας με δήμους με πληθυσμό λιγότερο από 5.000 κατοίκους, μεμονωμένα ή από κοινού, διάρκειας ενός έως πέντε έτη για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένης γραμμής ή γραμμών. Στις προγραμματικές συμβάσεις του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται και η συμμετοχή κοινωφελών δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων, αναπτυξιακών ανωνύμων εταιρειών, επιχειρήσεων Ο.Τ.Α. ειδικού σκοπού, με οποιαδήποτε νομική μορφή και αν λειτουργούν, επιχειρήσεων των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, ναυτικών εταιρειών του Ν. 959/1979 “Περί της Ναυτικής Εταιρείας” (Α’ 192), στις οποίες είτε τα νομικά πρόσωπα του πρώτου εδαφίου έχουν το σύνολο ή την πλειοψηφία των μετοχών του εταιρικού κεφαλαίου είτε έχουν κρατικό προνόμιο ή κρατική επιχορήγηση και ενώσεων ή κοινοπραξιών των ναυτικών εταιρειών της προηγούμενης περίπτωσης και πλοιοκτητών του άρθρου τρίτου του παρόντος Νόμου. Οι ανωτέρω συμβάσεις υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Στις προγραμματικές συμβάσεις των προηγούμενων εδαφίων απαραίτητα ορίζονται το αντικείμενο της σύμβασης, ο σκοπός και το περιεχόμενό τους, ο προϋπολογισμός τους, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης, οι πόροι από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις και η διάρκεια της σύμβασης. Επίσης ορίζεται το όργανο παρακολούθησης της εφαρμογής της και οι αρμοδιότητές του, καθώς και ρήτρες σε βάρος του συμβαλλόμενου που παραβαίνει τους όρους της προγραμματικής σύμβασης. Σε περίπτωση κατά την οποία συμβαλλόμενος σε προγραμματική σύμβαση του παρόντος άρθρου αναθέσει σε τρίτον τη διαχείριση, εκμετάλλευση και εκτέλεσή της, η ανάθεση διενεργείται για λογαριασμό του από τη Διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου. Οι φορείς του πρώτου και δεύτερου εδαφίου του παρόντος άρθρου για την εκτέλεση των προγραμματικών συμβάσεων του παρόντος άρθρου μπορεί να χρηματοδοτούνται και μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.»

ΣΧΟΛΙΟ ΣΕΕΝ

Ο Σύνδεσμός μας καλεί το Υπουργείο να αποσύρει τη διάταξη και να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο για τους λόγους και κίνητρα που οδήγησαν στην εν λόγω πρόταση προκειμένου να γίνουν κατανοητές τυχόν αδυναμίες του υφιστάμενου συστήματος ανάθεσης γραμμών δημόσιας υπηρεσίας με διαγωνιστικές διαδικασίες και να προταθούν λύσεις εκατέρωθεν.

Με τη διάταξη αυτή επιχειρείται προνομιακή μεταχείριση των φορέων και οργανισμών που αναφέρονται (δήμοι, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις …….),  κατά παρέκκλιση των σχετικών διατάξεων του ν. 2932/2001, των διατάξεων περί διενέργειας δημόσιων διαγωνισμών, νοθεύοντας τον υγιή και ελεύθερο ανταγωνισμό με την παρέμβαση της κεντρικής διοίκησης (κυβέρνησης) αναθέτοντας δημόσια υπηρεσία στους εν λόγω φορείς, αποκλείοντας άλλους πλοιοκτήτες ή εφοπλιστές και χωρίς να τηρείται η διαδικασία των σχετικών διαγωνισμών.

Επίσης δεν κατανοούμε το γεγονός ότι ενώ μιλάμε για κάλυψη επειγουσών συγκοινωνιακών αναγκών, η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας προβλέπεται για μία πενταετία.

Πέραν των ανωτέρω νομικών προβληματισμών είναι γνωστό ότι η κατά το παρελθόν διενέργεια σχετικών με το θέμα δραστηριοτήτων (ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση) από δήμους, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, εταιρείες  λαϊκής βάσης, κ.α,  είχε αρνητικά έως και καταστροφικά αποτελέσματα, πρώτον για τους ίδιους τους φορείς ως επιχείρηση,  αλλά και στην εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων των συγκεκριμένων νησιών. Το μοντέλο αυτής της δραστηριότητας ακτοπλοϊκής εξυπηρέτησης έχει αποτύχει παντελώς και εδώ και δεκαετίες έχει εγκαταλειφθεί. Τυχόν δε εκδήλωση ενδιαφέροντος από αντίστοιχους φορείς και οργανισμούς δεν στηρίζεται σε ακτοπλοϊκή αναγκαιότητα παρά μόνο σε βραχυχρόνια πολιτική σκοπιμότητα καθαρά τοπικού ενδιαφέροντος.

 Άρθρο 55 – Τροποποιήσεις Νόμου 2932/2001 (Α’ 145)

1.Η παράγραφος 1 του άρθρου τέταρτου α’ του ν. 2932/2001 «Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές» (Α’ 145), όπως προστέθηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 37 του ν. 4150/2013 (Α’ 102) και τροποποιήθηκε με την υποπαράγραφο ΙΣΤ.2 του άρθρου πρώτου του ν, 4254/2014 (Α’ 85), αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Η δρομολόγηση για επιβατηγά υδροπτέρυγα και ταχύπλοα πλοία γίνεται, κατά την διάρκεια της ετήσιας δρομολογιακής περιόδου που αρχίζει την 1η Νοεμβρίου, για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων (4) μηνών, εκ των οποίων οι τρεις (3) θερινοί μήνες, ήτοι ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος, είναι συνεχόμενοι. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία τακτικής δρομολόγησης είναι ίδιες με αυτές που τίθενται στις παραγράφους 2 έως και 6 του άρθρου τρίτου και στις παραγράφους 2, 3, 4 και 7 του άρθρου τέταρτου. Για την δρομολογιακή περίοδο που αρχίζει την 1η Νοεμβρίου 2017 και τελειώνει την 31η Οκτωβρίου 2018, η δήλωση δρομολόγησης υποβάλλεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2017.
Ο πλοιοκτήτης δύναται να επεκτείνει την περίοδο δρομολόγησης, για την οποία έχει εκδοθεί ανακοίνωση, κατά ένα μήνα συνολικά πριν την έναρξη ή μετά τη λήξη της περιόδου δρομολόγησης, με απλή δήλωσή του και ανακοίνωση της αρμόδιας υπηρεσίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η περίοδος δρομολόγησης για την οποία έχει εκδοθεί ανακοίνωση μπορεί να τροποποιηθεί ή να επεκταθεί, με απόφαση του Υπουργού, μετά από αίτηση του πλοιοκτήτη και γνώμη του Σ.Α.Σ., αν κριθεί ότι δεν δημιουργούνται διακρίσεις σε βάρος άλλων πλοιοκτητών με δρομολογημένα επιβατηγά υδροπτέρυγα και ταχύπλοα πλοία. Το αίτημα αυτό και μέχρι τη σύγκληση του Σ.Α.Σ. μπορεί να γίνεται αποδεκτό από υφιστάμενα όργανα, εξουσιοδοτημένα με απόφαση του Υπουργού.».
2.Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου τέταρτου α’, όπως ισχύει, καταργούνται και οι παράγραφοι 5,6,7 και 8 αναριθμούνται ως 3,4, 5 και 6 αντίστοιχα.
3.Η παράγραφος 1 του άρθρου ένατου του ν. 2932/2001 (Α’ 145), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Υ.ΝΑ,Ν.Π.) λειτουργεί Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.). Πρόεδρος του Σ.Α.Σ. είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υ.ΝΑ.Ν.Π. και μέλη του, ο Γενικός Γραμματέας Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων, ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, τρεις εκπρόσωποι του Υ.ΝΑ.Ν.Π., ένας εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και από ένας εκπρόσωπος που υποδεικνύεται από την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.), την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.), την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (Κ.Ε.Ε.Ε.), το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ν.Ε.Ε.), το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.), τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (Σ.Ε.Ε.Ν.), την Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (Π.Ν.Ο.), τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.), την Ένωση Πορθμείων Εσωτερικού (Ε.Π.Ε.), τον Σύνδεσμο των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (Η.Α.Τ.Τ.Α.), το Πανελλήνιο Συνδικάτο Χερσαίων Εμπορευματικών Μεταφορών (Π.Σ.Χ.Ε.Μ.) και την αντιπροσωπευτικότερη ένωση ναυτικών πρακτόρων στον τομέα της ακτοπλοίας. Στο Σ.Α.Σ. συμμετέχει εκπρόσωπος της Ιεράς Κοινότητας Αγίου Όρους, στις περιπτώσεις που συζητούνται θέματα ενδιαφέροντος της περιοχής του Αγίου Όρους.».

ΣΧΟΛΙΟ ΣΕΕΝ

Παρ.3: Πρέπει να θεσμοθετηθεί η εκπροσώπηση του ΣΕΕΝ με δύο επιπλέον εκπροσώπους ούτως ώστε να εκπροσωπούνται (α) οι Διεθνείς γραμμές όπως εξάλλου ισχύει μέχρι σήμερα και (β) τα ταχύπλοα πλοία των οποίων η διαχείριση των δρομολογίων παρουσιάζει ιδιομορφίες και απαιτεί ειδικές γνώσεις. 

Άρθρο 56 – Προστασία των εργαζομένων σε ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις

1. Πριν από την έναρξη δρομολογίων εκάστης δρομολογιακής περιόδου επιβατηγού και οχηματαγωγού, επιβατηγού ή φορτηγού πλοίου, επιβατηγού υδροπτέρυγου και ταχύπλοου πλοίου οι πλοιοκτήτες υποχρεούνται να έχουν εξοφλήσει τις πάσης φύσης αποδοχές του πληρώματος του πλοίου και τις αναλογούσες εισφορές. Οι αρμόδιες Λιμενικές Αρχές, σε συνεργασία, όπου απαιτείται, με τις καθ` ύλην αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, πριν από την έναρξη δρομολογίων του πλοίου επαληθεύουν τη συμμόρφωση του πλοιοκτήτη με τις προαναφερόμενες υποχρεώσεις του.
2. Εάν Λιμενική Αρχή γίνει αποδέκτης καταγγελίας προδήλως βάσιμης ή πληροφορηθεί με οποιοδήποτε τρόπο ότι πλοιοκτήτης δε συμμορφώνεται με τη νομοθεσία για την καταβολή των πάσης φύσεως αποδοχών στο πλήρωμα καθώς και την προσήκουσα απόδοση των ανάλογων ασφαλιστικών εισφορών διερευνά το θέμα σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ναυτικής Εργασίας, τη Διεύθυνση Ελέγχου Διαχείρισης της Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων και τη Διεύθυνση Επιθεώρησης Πλοίων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και χορηγεί προθεσμία (15) δεκαπέντε ημερών για την συμμόρφωση του πλοιοκτήτη, ανεξάρτητα από τη διαδικασία επιβολής των νομίμων κυρώσεων. Σε περιπτώσεις παρόδου απράκτου της προθεσμίας του προηγουμένου εδαφίου επιβάλλεται απαγόρευση απόπλου σύμφωνα με το άρθρο 42 ΚΔΝΔ, η οποία αίρεται μόνον εφόσον εξοφληθούν οι οφειλόμενες αποδοχές.
3. Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται να απορρίψει αίτηση δρομολόγησης, που υποβάλλεται σύμφωνα με το Νόμο 2932/2001 (Α’ 145) ή τη σύναψη σύμβασης ή συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ), στην περίπτωση επιβολής σε βάρος του πλοίου απαγόρευσης απόπλου, σύμφωνα με την δεύτερη παράγραφο του παρόντος άρθρου, τουλάχιστον δυο (2) φορές μέσα σε χρονικό διάστημα τριών (3) ετών πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης ή την ημερομηνία σύναψης σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας.

ΣΧΟΛΙΟ ΣΕΕΝ

Με το προτεινόμενο κείμενο του άρθρου 56 επιχειρείται για πρώτη φορά με έντονο τρόπο, η ευθεία σύνδεση της δραστηριότητας του πλοίου με οφειλές του πλοίου προς τους ναυτικούς και τα ασφαλιστικά ταμεία, προτείνοντας μεταξύ των άλλων το μέτρο της απαγόρευσης απόπλου του πλοίου.

Με την προτεινόμενη διάταξη επιχειρείται η ευθεία παρέμβαση της διοίκησης σε οικονομικές διαφορές μεταξύ δυο συμβαλλομένων (πλοίο και ναυτικός) που ενδεχομένως να υπάρχουν ή να αμφισβητούνται ή να διαφέρουν ως προς το ποσό ή ακόμα και ως προς αυτή την υποχρέωση. Για την προστασία των ναυτικών από αφερέγγυους πλοιοκτήτες ή εφοπλιστές υφίσταται πλούσιο και ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο {ποινικές κυρώσεις (ΑΝ 650/1945), αστική απαίτηση (Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας), εγκατάλειψη ναυτικού από τον πλοιοκτήτη (ν. 1120/1981 και ν. 3816/2010), προνόμιο του μισθού κατά τα άρθρα 205-209 ΚΙΝΔ, επίσχεση εργασίας (άρθρα 325, 329, 353 ΑΚ)  και διοικητικό}, εξασφαλίζοντας για τους ναυτικούς κατά τον καλύτερο τρόπο τα δικαιώματά τους. Επιπρόσθετα η εφαρμοζόμενη μέχρι σήμερα συμβουλευτική παρέμβαση των Λιμενικών αρχών σε τέτοιες διαφορές συνετέλεσε και συντελεί στην επίλυση επιτόπου και άμεσα δεκάδων τέτοιων διαφορών. Επιπλέον σύμφωνα με την επικείμενη νέα νομοθεσία MLC από 18.1.2017 προβλέπεται (από P & I Club) η μισθοδοσία απλήρωτων ναυτικών και ως εκ τούτου περιττεύει η προσθήκη διατάξεων για το ίδιο θέμα.

Η επαπειλούμενη ποινή, για μη καταβολή αποδοχών στο πλήρωμα κατά την εισήγηση «πάσης φύσεως αποδοχών» καθώς και η μη απόδοση ασφαλιστικών εισφορών, όπως διατυπώνεται στο σχέδιο της διάταξης, «επιβάλλεται απαγόρευση απόπλου..», αποτελεί για την οικεία λιμενική αρχή η επιβολή της υποχρεωτικής απαγόρευσης απόπλου του πλοίου. Η υποχρεωτική απαγόρευση απόπλου πλοίου ως ποινή, είναι ιδιαίτερα αυστηρή, καθόσον είναι γνωστές οι αρνητικές συνέπειες  που έχει κάθε απαγόρευση απόπλου στην οικονομική εκμετάλλευση του πλοίου, και όταν αφορά ακτοπλοϊκό πλοίο ιδιαίτερα στην ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση της νήσου ή των νησιών, με προβλήματα που προκύπτουν με την καθυστέρηση ή την ακύρωση ακτοπλοϊκού δρομολογίου, όταν συγκεκριμένα αυτό μπορεί να γίνει και μεσούσης της δρομολογιακής περιόδου.

Επιπρόσθετα, η ύπαρξη τέτοιας διάταξης στο νομοθετικό πλαίσιο, είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει βάση ή ακόμη και κίνητρο σε τυχόν μικρή μειοψηφία κακόβουλων ή ασυνείδητων ναυτικών που δυστυχώς πιθανόν να υπάρχουν, για τη διεκδίκηση με την απειλή της απαγόρευσης απόπλου του πλοίου παράλογων και υπερβολικών ή και μη δικαιούμενων για αυτούς αποδοχών και η ναυτική εταιρεία η οποία εκβιαζόμενη και πιεζόμενη από το μέτρο της απαγόρευσης απόπλου του πλοίου της να ενδίδει και να υποκύπτει. Με την αρμόδια Λιμενική αρχή να καλείται ως τελεσίδικο «δικαστήριο» να αποφανθεί εντός περιορισμένου τις περισσότερες φορές χρόνου για το δίκαιο ή το άδικο της απαίτησης, χωρίς να έχει πλήρη αποδεικτικά στοιχεία ή πολλές φορές και την επαρκή γνώση του νομοθετικού πλαισίου και το σημαντικότερο χωρίς να έχει εξουσία ή αρμοδιότητα από το νόμο να εκδικάζει ως δικαστήριο ανάλογες περιπτώσεις.

Το μέτρο δε της απαγόρευσης απόπλου του πλοίου ως «ποινή» θα πρέπει να είναι το έσχατο, να επιβάλλεται σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις παράβασης της σχετικής νομοθεσίας και το δικαίωμα επιβολής αυτής της ποινής, ιδιαίτερα για ακτοπλοϊκά πλοία και για παραβάσεις του υπό κρίση άρθρου, να λαμβάνει χώρα μόνο κατά την κρίση του, ο Υπουργός Ναυτιλίας, για την περίπτωση μη καταβολής αποδοχών στο πλήρωμα κατόπιν έκδοσης καταδικαστικής σε βάρος του πλοίου αμετάκλητης σχετικής δικαστικής απόφασης αρμοδίου δικαστηρίου ως επίσης και για μη απόδοση ασφαλιστικών εισφορών κατόπιν σχετικού εγγράφου ειδοποίησης  του οικείου ασφαλιστικού οργανισμού. Επίσης θα πρέπει να προβλεφθεί ότι η τήρηση εξόφλησης των εισφορών προς τους φορείς με τμηματικές καταβολές σύμφωνα με τη ρύθμιση, θα θεωρείται για την εταιρεία ότι είναι «ενήμερη». Άλλωστε, από το σύνολο των διεθνών συμβάσεων και κανονισμών που έχουν ενταχθεί στο ελληνικό δίκαιο αναφέρεται ότι η αρμόδια αρχή ελέγχου επιβάλλει το μέτρο της κράτησης πλοίου (απαγόρευση απόπλου) μόνο σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται έλλειψη όρου/ων ασφαλείας του πλοίου και εξαιτίας αυτών ύπαρξη πρόκλησης κινδύνου σε ανθρώπινη ζωή, ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος ή μόλυνσης του περιβάλλοντος και ζημιάς σε πράγματα ή περιουσία, ενώ επισημαίνεται ότι σε περιπτώσεις άδικης κράτησης του πλοίου, αυτό δικαιούται αποζημίωσης από τη ζημιά που προκλήθηκε εξαιτίας της κράτησης. Από την παράθεση των ανωτέρω προτάσεων προκύπτει ότι αρχίζει ένας ατέρμονας αγώνας δικαστικών διεκδικήσεων, που θα δυναμιτίσει το καλό κλίμα των σχέσεων πλοιοκτησίας και ναυτεργατών.

Άρθρο 57 – Τροποποιήσεις του ν. 3709/2008 “Δικαιώματα-υποχρεώσεις επιβατών και μεταφορέων στις τακτικές θαλάσσιες μεταφορές και άλλες διατάξεις” (Α΄ 213)

1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 6 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίστανται ως ακολούθως:
«1. Όταν ο μεταφορέας αναμένει ευλόγως ότι ο απόπλους θα καθυστερήσει για πάνω από ενενήντα (90΄) λεπτά από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης, λόγω βλάβης ή ζημιάς του πλοίου ή για λόγους που ανάγονται σε υπαιτιότητα του μεταφορέα ή σε περίπτωση καιρικών συνθηκών οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία του πλοίου, ο επιβάτης δικαιούται να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση και να του καταβληθεί ως αποζημίωση το αντίτιμο του εισιτηρίου επιβάτη και οχήματος.».
2. Η περίπτωση α της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«α. Με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα, να λάβει δωρεάν ελαφρά γεύματα, γεύματα ή αναψυκτικά ανάλογα με το χρόνο αναμονής, εφόσον είναι διαθέσιμα ή μπορούν ευλόγως να εξασφαλισθούν, να διαμείνει επί του πλοίου καθ’ όλο το χρόνο της καθυστέρησης και να προωθηθεί με το ίδιο πλοίο ή με άλλο δρομολόγιο προς τον τελικό προορισμό, υπό συγκρίσιμες συνθήκες μεταφοράς, όπως ορίζεται στη σύμβαση μεταφοράς, το ταχύτερο δυνατόν και χωρίς επιπλέον κόστος.».
3. Η περίπτωση β της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«β. Να διαμείνει επί του πλοίου, εφόσον κατά την κρίση του πλοιάρχου οι συνθήκες το επιτρέπουν καθ΄ όλο το χρόνο ισχύος της απαγόρευσης απόπλου για να συνεχίσει το ταξίδι του. Στην περίπτωση αυτή ισχύει η διάταξη της περίπτωσης α της παραγράφου 2 του άρθρου 6.».
4. Η παράγραφος 3 του άρθρου 10 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«3. Όταν λόγω βλάβης ή ζημιάς του πλοίου ή λόγω καιρικών συνθηκών οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία του πλοίου ακυρωθεί προγραμματισμένο δρομολόγιο, ο επιβάτης δικαιούται:
α. Να ενημερωθεί εγκαίρως και εφόσον συμφωνήσει να προωθηθεί στον προορισμό του με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα σε χρονικό διάστημα εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών λαμβάνοντας δωρεάν ελαφρά γεύματα, γεύματα ή αναψυκτικά ανάλογα με το χρόνο αναμονής και εφόσον είναι διαθέσιμα ή δύνανται να εξασφαλισθούν, ή να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση και να του επιστραφεί το αντίτιμο του εισιτηρίου.
β. Να λάβει τροφή και κατάλυμα, με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα υπό τους όρους του άρθρου 6 περίπτωση β΄, εφόσον ο επιβάτης δεν προωθηθεί στον προορισμό του ή δεν υπαναχωρήσει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη περίπτωση α΄.
γ. Χρηματική αποζημίωση διπλάσια του ναύλου μεταφοράς επιβάτη ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων, εφόσον δεν προωθηθεί στον προορισμό του εντός 24 ωρών με υπαιτιότητα του μεταφορέα.»
5. Η παράγραφος 1 του άρθρου 16 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Οι διατάξεις του παρόντος δεν θίγουν τα δικαιώματα των επιβατών που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 1177/2010 και σε άλλες διατάξεις, μη αποκλειόμενου του δικαιώματός τους για αποκατάσταση κάθε περαιτέρω ζημίας.».
6. Η παράγραφος 5 του άρθρου 16 του ν. 3709/2008, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«5. Καμία απαίτηση δεν δύναται να θεμελιωθεί για καθυστέρηση, διακοπή, ακύρωση ή τροποποίηση δρομολογίου που οφείλεται σε λόγους δημόσιας τάξης ή ασφάλειας, ιδίως λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, στην εφαρμογή διατάξεων της νομοθεσίας ή σε εντολές της αρμόδιας Αρχής γενικά, ιδίως δε για την παροχή βοήθειας σε πλοία ή πρόσωπα που βρίσκονται σε κίνδυνο ή για τυχόν εγκεκριμένη τροποποίηση των προγραμματισμένων δρομολογίων η οποία σχετίζεται με την εξυπηρέτηση εκτάκτων μεταφορικών αναγκών ή την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, εκτός αυτών που περιγράφονται ρητά σε διατάξεις του παρόντος νόμου.».

ΣΧΟΛΙΟ ΣΕΕΝ

Να διαγραφεί το εν λόγω άρθρο 57 γιατί τα θέματα αναστολής απόπλου λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών ρυθμίζονται από το άρθρο 9 του Ν. 3709/2008.

Επιπλέον δε,  ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1177/2010 ισχύει σε όλα τα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. και υπερισχύει κάθε άλλης αντίστοιχης διάταξης της εσωτερικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 3 του Κανονισμού 1177/2010 σε περίπτωση που η ματαίωση ή καθυστέρηση οφείλεται σε καιρικές συνθήκες οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία του πλοίου, δεν εφαρμόζονται οι αποζημιώσεις του άρθρου 17 παρ. 2. (έως 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση και μέχρι για τρεις κατά ανώτατο όριο διανυκτερεύσεις).  Αντίθετα με την πρόταση τροποποίησης του άρθρου 57 παρ. 1  οι αποζημιώσεις αυτές επιβάλλονται.

Η όλη πρόταση του άρθρου 57 θα δημιουργήσει επιπλέον συγχύσεις από αυτές που μέχρι σήμερα ανακύπτουν στην καθημερινή εφαρμογή ταυτόχρονα δύο νομικών πλαισίων (των όρων του Κ. 1177/2010 και του Ν. 3709/2008 όπως ισχύει σήμερα).

Για αυτούς τους λόγους είναι επιβεβλημένη η κατάργηση του νόμου 3709/2008 εφόσον η εφαρμογή του Κ. 1177/2010 είναι υποχρεωτική και στη χώρα μας όπως και στις άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε.

Άρθρο 102 – Θέματα ασφαλείας και πρόληψης ρύπανσης των ελληνικών πλοίων

Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, για θέματα ασφαλείας και πρόληψης ρύπανσης των ελληνικών πλοίων, υφίστανται, βάσει ειδικών διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας, διαφοροποιημένες απαιτήσεις που υπερβαίνουν τις αντίστοιχες διεθνείς απαιτήσεις των εφαρμοστέων οργάνων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες για ειδικούς λόγους δεν είναι εφικτό να υλοποιηθούν, τότε είναι δυνατόν η Αρχή να παρέχει εξαίρεση από τις αυστηρότερες αυτές απαιτήσεις ώστε να εφαρμόζονται μόνο οι αντίστοιχες διεθνείς απαιτήσεις, κατόπιν αιτιολογημένης τεχνικής εισήγησης που θα υποβάλλουν οι κατατάσσοντες τα συγκεκριμένα πλοία εξουσιοδοτημένοι οργανισμοί (νηογνώμονες) προς τις καθ’ ύλην αρμόδιες Διευθύνσεις του Κλάδου Ελέγχου Πλοίων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.   

ΣΧΟΛΙΟ ΣΕΕΝ

Αυτοδίκαια να ισχύουν οι διεθνείς απαιτήσεις χωρίς να απαιτείται η έκδοση διοικητικής πράξης. Επίσης να προστεθεί και ο ILO εκτός από την Ε.Ε. και τον ΙΜΟ.