Η ομιλία του κ. Σακέλλη στην παρουσίαση της μελέτης για την ακτοπλοΐα της εταιρείας XRTC, που πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουλίου 2017.

“Η Επιβατηγός Ναυτιλία είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τον τουρισμό μας και την οικονομία μας, συμμετέχοντας μέσω άμεσων και έμμεσων επιδράσεων με ποσοστό 6,5% στο ΑΕΠ της χώρας και κατά 50% στην απασχόληση στα νησιά. Εκτελούνται κάθε χρόνο περίπου 50.000 δρομολόγια προς και από τα νησιά μας, μεταφέρονται 16 εκ. επιβάτες, εκ των οποίων τα 10 εκ. είναι παραθεριστές, καθώς και 10 εκ. τόνοι εμπορευμάτων. Επίσης στηρίζει τους νησιώτες μας και διαμορφώνει τις συνθήκες διαβίωσής τους και συμμετέχει στην αύξηση του πληθυσμού, προστατεύοντας τα εθνικά μας συμφέροντα με τον καλύτερο τρόπο.

Κάθε συζήτηση για την Επιβατηγό Ναυτιλία είναι σημαντική για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κλάδος και την προοπτική ανάπτυξής του και θέλω να ευχαριστήσω την XRTC και τον Γιώργο Ξηραδάκη για την προσπάθεια που κάνουν πολλά χρόνια τώρα, συγκεντρώνοντας και αναλύοντας πολύτιμα στατιστικά στοιχεία και καταρτίζοντας μελέτες και προτάσεις ιδιαίτερα χρήσιμες και απαραίτητες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την επιβατηγό ναυτιλία και κυρίως για την Ακτοπλοΐα μας.

Κατά περίεργο τρόπο οι ακτοπλοϊκές υπηρεσίες στη χώρα μας θεωρούνται δεδομένες, με αποτέλεσμα να μην ασχολούμαστε όσο πρέπει ή ακόμα να παρεμβαίνουμε αρνητικά δημιουργώντας έτσι ένα ακατάλληλο περιβάλλον για πρόοδο και ανάπτυξη.

Τα υφιστάμενα προβλήματα δεν λύνονται από τη μία ημέρα στην άλλη γιατί είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής λανθασμένων πολιτικών πολλών δεκαετιών, με ευθύνη όχι μόνο της πολιτείας αλλά και του κλάδου μας. Συνεπώς χρειάζεται πολύ και σοβαρή δουλειά για να διασφαλίσουμε τα κεκτημένα και να δημιουργήσουμε προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.

Για πολλά χρόνια και μέχρι το 2002 το θεσμικό μας πλαίσιο ουσιαστικά απαγόρευε την ανάπτυξη, ενώ οι ανεπαρκείς μας λιμενικές υποδομές αποτελούσαν και δυστυχώς αποτελούν ακόμα, ανασχετικό παράγοντα ανάπτυξης επηρεάζοντας, πλην των άλλων, αρνητικά το κόστος των υπηρεσιών. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι ήδη το λιμάνι της Ραφήνας δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τα δρομολόγια τα οποία έχουν προγραμματιστεί το 2018, ενώ ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίστηκαν και στην τρέχουσα περίοδο. Παρόλα αυτά το σημερινό επίπεδο των υπηρεσιών είναι εξαιρετικό με τη δραστηριοποίηση ποιοτικών πλοίων με μεγάλη συχνότητα δρομολογίων χειμώνα και καλοκαίρι.

Η Ακτοπλοΐα μας αποτελεί το 17% της Ευρωπαϊκής Ακτοπλοΐας ενώ ο πληθυσμός της Ελλάδας μόλις το 2,2%. Αυτό σημαίνει ότι οι συγκοινωνίες στην Ελλάδα παρουσιάζουν ιδιομορφίες σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συνεπώς δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται με τα ίδια κριτήρια.

Η ΕΕ ενισχύει τις χερσαίες μεταφορές επιδοτώντας την κατασκευή οδικών αρτηριών. Στο θαλάσσιο τμήμα της χώρας δεν έχουμε ανάγκη κατασκευής δρόμων αλλά της ενίσχυσης του ακτοπλοϊκού δικτύου που εξυπηρετεί κυρίως τα μικρά νησιά μας. Πρέπει λοιπόν να επιχειρήσουμε την άντληση ευρωπαϊκών κεφαλαίων για την ενίσχυση των δρομολογίων Δημόσιας Υπηρεσίας, ούτως ώστε οι συγκοινωνίες της χώρας στο σύνολό τους, χερσαίες και θαλάσσιες, να ενισχύονται ισότιμα με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στην εξυπηρέτηση των νησιών μας είναι καθοριστικός. Το 95% της ακτοπλοϊκής κίνησης εξυπηρετείται με ελεύθερες δρομολογήσεις πλοίων  που ανήκουν ναυτιλιακές εταιρείες χωρίς καμία κρατική παρέμβαση. Το 5% της κίνησης το οποίο αφορά 44 μικρά νησιά εξυπηρετείται με δρομολόγια Δημόσιας Υπηρεσίας, τα λεγόμενα άγονα δρομολόγια μετά από διεθνείς μειοδοτικούς διαγωνισμούς.

Σε ότι αφορά τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς έχουμε διαπιστώσει μειωμένο ενδιαφέρον συμμετοχής, το οποίο σημαίνει ότι την επόμενη δεκαετία θα αντιμετωπίσουμε προβλήματα (ήδη αντιμετωπίζουμε) εξεύρεσης κατάλληλων πλοίων για την εξυπηρέτηση των γραμμών Δημόσιας Υπηρεσίας, λόγω της σταδιακής αποχώρησης των μεγάλης ηλικίας πλοίων. Επίσης έχουμε διαπιστώσει άνιση μεταχείριση των θαλάσσιων σε σχέση με τις χερσαίες μεταφορές.

Μία παλαιότερη μελέτη, χωρίς ουσιαστικά να έχει αλλάξει τίποτα μέχρι σήμερα, μας δείχνει ότι κάθε Έλληνας επιβαρύνεται με 115,10 € για τις επιχορηγήσεις στις χερσαίες μεταφορές και μόλις με 3,45 € για τις θαλάσσιες. Αν λάβουμε υπόψη μας και την αναλογία του πληθυσμού ανά περιοχή, για να υπάρχει ισονομία η επιχορήγηση προς τις θαλάσσιες συγκοινωνίες πρέπει να αυξηθεί 6 φορές.

Η αντιμετώπιση των ακτοπλοϊκών μας συγκοινωνιών ισότιμα με τις χερσαίες και η ενίσχυση των κεφαλαίων που διατίθενται για τα δρομολόγια Δημόσιας Υπηρεσίας είναι απαραίτητη για να αυξηθεί η συχνότητα των εκτελούμενων δρομολογίων αλλά και για τη δρομολόγηση νέων και σύγχρονων πλοίων στην εξυπηρέτηση των μικρών νησιών μας.

Επίσης θεωρούμε απαραίτητη την προκήρυξη μειοδοτικών διαγωνισμών με ποιοτικά κριτήρια επιλογής πλοίων για τη σύναψη πολυετών συμβάσεων. Αυτή είναι μία δοκιμασμένη λύση, καθώς όπου εφαρμόστηκε σωστά, έστω και μερικώς, τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, όπως π.χ. στις μικρές Κυκλάδες και στο Β. Αιγαίο.

Σε ότι αφορά τις διεθνείς γραμμές είναι φανερό ότι τα ελληνικά πλοία μειονεκτούν και δεν είναι ανταγωνιστικά. Η συρρίκνωση του ελληνόκτητου στόλου στην Αδριατική την τελευταία 15ετία είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής λανθασμένων πολιτικών με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις και στην απασχόληση των ναυτικών μας. Άλλο σοβαρό θέμα είναι η δυνατότητα που παρέχεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες να επιδοτούν τις εργοδοτικές εισφορές, καθώς επίσης και να ενισχύουν τη ρευστότητά τους μην αποδίδοντας μέρος ή το σύνολο της παρακράτησης της εφορίας των ναυτικών, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στην Ελλάδα.

Κατά την άποψη μας τα κυριότερα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα ελληνικά επιβατηγά πλοία είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στις διεθνείς γραμμές και σε ότι αφορά τις ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες, η διατήρηση του υψηλού επιπέδου των υπηρεσιών στις ελεύθερες δρομολογήσεις και η βελτίωση όπου χρειάζεται των προσφερόμενων υπηρεσιών προς τα μικρά νησιά μας.

Σήμερα βρισκόμαστε σε συνεχή και καλόπιστο διάλογο με το Υπουργείο Ναυτιλίας, συμμετέχουμε σε ομάδες εργασίας και έχουμε καταθέσει τις προτάσεις, οι οποίες ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι δεν θα μείνουν στα χαρτιά. Στηρίζουμε τις προσπάθειες που γίνονται για την αναβάθμιση των φορέων διαχείρισης λιμένων για μία νέα και σύγχρονη λιμενική πολιτική και τη βελτίωση του επιπέδου των υπηρεσιών προς το επιβατικό κοινό και τα πλοία. Επίσης στηρίζουμε τις προσπάθειες που γίνονται για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου, οι οποίες ελπίζουμε να βασιστούν στην περαιτέρω απελευθέρωση της προσφοράς των υπηρεσιών, στη μείωση της γραφειοκρατίας, στην απαλλαγή των εταιρειών μας από την επιβολή υποχρεώσεων και την αποφυγή αχρείαστων παρεμβάσεων, που δυσχεραίνουν το έργο μας.

Για μία ακόμα φορά ευχαριστούμε την XRTC και τον Γιώργο Ξηραδάκη για την πολύτιμη συμβολή τους και συμμετοχή τους στις προσπάθειες μας για καλύτερες θαλάσσιες συγκοινωνίες και για τη βελτίωση των υπηρεσιών μας προς το επιβατικό κοινό.”