Συνέντευξη του Προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, κ. Μιχάλη Σακέλλη, στο περιοδικό “SHIPPING”, με τίτλο “Να μας στηρίξουν για να αποφύγουμε τα χειρότερα”, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαρτίου 2021:
“Ένας από τους τομείς της ελληνικής οικονομίας που επλήγη αποφασιστικά από την πανδημία, είναι η ακτοπλοΐα.
Εκατό χρόνια ζωής συμπληρώνει εφέτος το συλλογικό όργανο της Ελληνικής Ακτοπλοΐας, ο ΣΕΕΝ και ο πρόεδρός του, Μιχάλης Σακέλλης, η “ήρεμη δύναμη” στο πηδάλιο των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
Ο ΣΕΕΝ συμπληρώνει εφέτος 100 χρόνια λειτουργίας. Πως εκτιμάτε τη μέχρι σήμερα προσφορά των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων στη χώρα;
Ο ΣΕΕΝ εκπροσωπεί θεσμικά τους τρεις κλάδους της επιβατηγού Ναυτιλίας, δηλαδή τα Ακτοπλοϊκά πλοία των εσωτερικών και διεθνών γραμμών και τα Κρουαζιερόπλοια και αποτελεί τον μόνιμο συνομιλητή της Κυβέρνησης και κυρίως του Υπουργείου Ναυτιλίας, σε όλα τα θέματα που αφορούν τον κλάδο και έχει παίξει και παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των υπηρεσιών.
Η προσφορά των Ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων είναι μεγάλης σημασίας στους παρακάτω τομείς:
* Στην προστασία των Εθνικών μας συμφερόντων, εξασφαλίζει τη συνοχή της χώρας και θωρακίζει τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ.
* Στην αύξηση του πληθυσμού των νησιών και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους.
* Στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας, λαμβανομένου υπόψη ότι το 70% των αλλοδαπών τουριστών έχει κύριο προορισμό τα νησιά.
* Στη σχεδόν αποκλειστική εξυπηρέτηση του εσωτερικού τουρισμού, ο οποίος είναι μεγάλης σημασίας για την ανάπτυξη των νησιών.
* Στην κάλυψη του 82% των εμπορευματικών αναγκών των νησιών, με τη μεταφορά περισσότερων των 8 εκ. τόνων εμπορευμάτων υλικών και ειδών διατροφής.
Είναι επίσης σημαντικό να τονίσουμε ότι συνολικά εξυπηρετούνται 115 νησιά, από τα οποία μόνο τα 26 διαθέτουν αεροδρόμιο. Επίσης, εξυπηρετούνται 46 μικρά νησιά, ενώ η ενδοεπικοινωνία επιτυγχάνεται μόνο δια θαλάσσης.
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ τον Ιανουάριο του 2021, η συνολική συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας σε όρους ΑΕΠ, εκτιμάται σε 13,6 δισ. ή 7,4% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2019. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά του κλάδου ανέρχεται σε 332 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 8,5% της συνολικής απασχόλησης).
Πόσο έχει επηρεάσει η πανδημία την ακτοπλοΐα;
Η Ακτοπλοΐα έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα σε σχέση με άλλους κλάδους γιατί όπως είναι εύλογα κατανοητό, οι υπηρεσίες αυτές δεν μπορούν να ανασταλούν έστω και εάν η επιβατική κίνηση είναι μηδενική ή υπάρχουν απαγορεύσεις μετακινήσεων, μειωμένα πρωτόκολλα και άλλοι περιορισμοί.
Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η κίνηση μειώθηκε κατά 10 εκατ. επιβάτες ή -53%. Η πτώση των εσόδων θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ.
Πιστεύεται ότι η Πολιτεία ανταποκρίθηκε επαρκώς στις ανάγκες του κλάδου σας;
Για τις εταιρείες μας ίσχυσαν τα οριζόντια μέτρα, τα οποία έλαβε η κυβέρνηση και τα οποία αφορούν κυρίως ταμιακές διευκολύνσεις, όπως αναστολή πληρωμών υποχρεώσεων κλπ. Επιπλέον, υπεγράφησαν συμβάσεις Δημόσιας Υπηρεσίας για την εκτέλεση κάποιων δρομολογίων, από τα οποία οι εταιρείες μας (δηλαδή όλα τα πλοία πλην πορθμείων), ενισχύθηκαν με 31 εκατ. ευρώ. Επίσης, με 5 εκατ. ευρώ από επιδοτήσεις εργοδοτικών εισφορών την περίοδο 1/7-30/9/2020, δηλαδή συνολικά οι εταιρείες μας ενισχύθηκαν με 36 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών που θα ξεπεράσουν τα 130 εκατ. ευρώ.
Ποιες είναι οι προβλέψεις και οι ενδείξεις για την εφετινή θερινή περίοδο;
Ήδη, έχει χαθεί το πρώτο εξάμηνο και δεν προβλέπεται καμία βελτίωση σε σχέση με το 2020, ενώ η κίνηση μετά τον Ιούνιο δεν μπορεί να προβλεφθεί, γιατί δεν υπάρχουν κρατήσεις. Η χρονιά στο σύνολό της, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα είναι καλύτερη του 2020 αλλά θα είναι μια προβληματική χρονιά, που δεν θα έχει καμία σχέση όμως με αυτή του 2019.
Ποια πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας η πολιτική που πρέπει να εφαρμοσθεί από εδώ και στο εξής;
Έχουμε μπει σε μία δεκαετία, στα δύο πρώτα χρόνια της οποίας οι ζημιές των εταιρειών μας θα ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ η κίνηση δεν προβλέπεται να φθάσει στα επίπεδα του 2019 πριν το 2023 ή 2024 και με την προϋπόθεση ότι όλα θα πάνε καλά.
Εκτός αυτού, τα πλοία πρέπει μέχρι το 2030 να προσαρμοστούν σε νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, που προϋποθέτουν νέες επενδύσεις και πολύ πιθανό σημαντικές αυξήσεις στο κόστος των καυσίμων. Τέλος, υπάρχει ανάγκη ανανέωσης του Ακτοπλοϊκού στόλου, ο μέσος όρος ηλικίας του οποίου το 2030 θα είναι 38,1 για τα πλοία εσωτερικού και 32,6 ετών για τα διεθνών πλόων.
Εάν τα προβλήματα αυτά δεν γίνουν κατανοητά και εάν δεν βρεθούν λύσεις, υπάρχει άμεσος κίνδυνος υποβάθμισης των Ακτοπλοϊκών υπηρεσιών, σε μια περίοδο που είναι απολύτως αναγκαία η αναβάθμισή τους. Κύριο χαρακτηριστικό των Ακτοπλοϊκών υπηρεσιών είναι οι Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας, οι οποίες σε μία κρίση δεν αφορούν μόνο κάποιες γραμμές που συνηθίζουμε να λέμε άγονες, αλλά όλες τις Ακτοπλοϊκές γραμμές. Εάν οι Ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες δεν στηριχθούν, φοβάμαι ότι οι συνέπειες για τα νησιά μας και τον τουρισμό της χώρας θα είναι πολύ σοβαρές. Η κατάσταση πρέπει να αξιολογηθεί, να μετρηθεί και να ληφθούν μέτρα, τα οποία είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε”.